Home » Metrology » ความแม่นในการวัด (Measurement Accuracy): สิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญด้านมาตรวิทยาควรรู้
ความแม่นในการวัด (Measurement Accuracy): สิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญด้านมาตรวิทยาควรรู้

🎯 ความแม่นในการวัด (Measurement Accuracy): สิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญด้านมาตรวิทยาควรรู้

ความแม่น (Accuracy)
ในทางมาตรวิทยา หมายถึงความใกล้เคียงของการเป็นไปตามกันระหว่างค่าปริมาณที่วัดได้ค่าหนึ่งกับค่าปริมาณจริงของสิ่งที่เจตนาวัด เป็นปัจจัยสำคัญที่ไม่อาจมองข้าม 🔍 วันนี้ขอมาแชร์ความรู้เกี่ยวกับประเภทของความแม่นในการวัด ที่ทุกคนในวงการมาตรวิทยาควรทราบ

📊 ความแม่นแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก:

ได้แก่ ความแม่นสัมพัทธ์ (Relative Accuracy) และความแม่นสัมบูรณ์ (Absolute Accuracy)

1️⃣ ความแม่นสัมพัทธ์ (Relative Accuracy)

แสดงในรูปแบบอัตราส่วนหรือเปอร์เซ็นต์ ประกอบด้วย:

  • เปอร์เซ็นต์ (Percentage):

1.1 %FS (Full Scale): อ้างอิงกับพิสัยเต็ม

💡 Example: เครื่องวัด 0-100 bar, ±0.5%FS = ความคลาดเคลื่อน ±0.5 bar

Accuracy of measurement 2

1.2 %span: อ้างอิงกับช่วงการวัด

💡 Example: ช่วงวัด 90 bar, ±0.5%span = ความคลาดเคลื่อน ±0.45 bar

Accuracy of measurement 3

1.3 %rdg (Reading): อ้างอิงกับค่าที่อ่านได้

💡 Example: อ่านค่า 50 psi, ±0.5%rdg = ความคลาดเคลื่อน ±0.25 psi

Accuracy of measurement 4
  • PPM (Parts Per Million)

สำหรับการวัดที่ต้องการความละเอียดสูงมาก:

2️⃣ ความแม่นสัมบูรณ์ (Absolute Accuracy)

แสดงในหน่วยวัดโดยตรง เช่น:

  • 📏 mm (ระยะทาง)
  • ⏲  bar (ความดัน)
  • 🔄 Nm (แรงบิด)

📈 การเปรียบเทียบความแม่นในการวัด - กรณีศึกษา Compound Gauge

Accuracy comparison

🎯 ผลการเปรียบเทียบ:

1️⃣ 1% of Full Scale (FS)

  • ค่าความคลาดเคลื่อนคงที่ ±0.3 psi
  • เหมาะสำหรับการวัดที่ต้องการความแน่นอนสม่ำเสมอ

2️⃣ 1% of Span

  • ค่าความคลาดเคลื่อนคงที่ ±0.6 psi
  • เหมาะกับการวัดที่ใช้ช่วงการวัดเฉพาะ

3️⃣ 1% of Reading (rdg)

  • ค่าความคลาดเคลื่อนแปรผันตามค่าที่วัด
  • แม่นยำสูงที่ค่าต่ำ
  • มีรูปแบบ "ปากแตร" (trumpet shape)

🔍 ข้อสังเกตสำคัญ:

  • Full Scale & Span ให้ความคลาดเคลื่อนคงที่
  • Reading เหมาะกับงานที่ต้องการความแม่นยำสูงที่ค่าต่ำ
  • การเลือกใช้ขึ้นกับความต้องการเฉพาะของงาน

💡 Key Takeaways:

  • เลือกประเภทความแม่นให้เหมาะกับงาน
  • พิจารณาย่านการวัดที่ใช้งานจริง
  • คำนึงถึงมาตรฐานอุตสาหกรรม
  • ประเมินความคุ้มค่าในการลงทุน

เอกสารอ้างอิง

  • 1. มอก. 235 เล่ม 15-2557 ศัพท์มาตรวิทยา

What Author Say